Ooglidtumoren
Tumoren op de oogleden of wenkbrauwen of in de zone errond komen vaak voor. Het gelaat is immers een van de zones die het meest UV-blootstelling krijgt in de loop van het leven. Bovendien is aangetoond dat de oogleden meestal niet worden beschermd met zonnecrème.
De meest voorkomende kanker van de oogleden is het basaalcelcarcinoom. Dit is de enige kwaadaardige tumor van de huid die nooit uitzaait naar andere plaatsen in het lichaam, wat op zich toch een geruststelling is. Toch is het erg belangrijk een volledige verwijdering te bekomen om een lokaal terugkeren te vermijden. Bij plaatselijk doorgroeien kunnen immers ernstige problemen ontstaan.
- Beperk blootstelling aan UVlicht: gebruik zonnecrème op alle plaatsten die aan de zon worden blootgesteld, draag zonodig een zonnebril of een hoedje. Overdadig gebruik van zonnebanken is af te raden.
- Laat elk nieuwe bobbel, zweertje, rood of schilferend plekje dat niet binnen de 6 weken verdwijnt nazien om na te gaan of het mogelijk een kwaadaardig letsel is.
- Roken verhoogt het risico op sommige types huidkanker.
Aan een huidletsel op of rond de oogleden is vaak niet met zekerheid te zien of het goed- of kwaadaardig is. Bij de minste twijfel wordt daarom een biopt genomen. Dit is een klein stukje weefsel dat microscopisch wordt onderzocht. Als het letsel erg klein is, kan voor het biopt het letsel volledig worden weggenomen. De afname van een biopt gebeurt onder plaatselijke verdoving, met een prikje. Het resultaat van dit onderzoek is meestal binnen 1 week gekend.
- Als het weefsel goedaardig blijkt te zijn en volledig verwijderd werd, is de behandeling daarmee afgewerkt.
- Als het weefsel kwaadaardig is wordt het type en subtype van kanker vastgesteld. Het is dan belangrijk om in een volgende stap volledige verwijdering van het letsel te bekomen, met een bijkomende veilige marge. Soms is het niet mogelijk om de rand van het letsel te zien en daarom wordt altijd afgewacht op het resultaat van nieuw microscopisch onderzoek dat moet bevestigen of het gezwel volledig verwijderd werd en of de veilige marge voldoende groot was.
- Eenmaal het geruststellende bericht bekomen wordt dat de kanker op basis van het microscopisch onderzoek volledig verwijderd werd kan de huid terug gesloten wordt met behulp van reconstructieve technieken om tot een optimaal resultaat te komen.
Eenmaal de tumor volledig en met voldoende marge verwijderd is kan met het herstel (de reconstructie) worden aangevangen.
Uitzonderlijk kan voor kleine letsels een gewone hechting volstaan.
Meestal is dit echter niet mogelijk en moeten herstel- of reconstructieve technieken gebruikt worden.
In de buurt van de oogleden en de wenkbrauw is het bijzonder belangrijk niet alleen de anatomie zo goed mogelijk te herstellen maar ook de functie van de weefsels maximaal te vrijwaren. Oogleden zijn immers geen gewone huid zoals op de armen of benen; ze bestaan uit meerdere lagen weefsel die elke hun taak hebben in het beschermen van het oog.
Tenslotte is er ook bijzondere aandacht voor het esthetisch aspect van het resultaat. Bijgevolg bestaan er verschillende methodes om afhankelijk van de grootte en de plaats van het letsel tot een optimaal resultaat te komen. Hierbij kan het nodig zijn om weefsel te gebruiken van een ander ooglid, stukjes vrij huidtransplant vanuit de zone vóór of achter de oren en soms worden stukjes weefsel vanuit de mond gebruikt om de binnenzijde van een ooglid te herstellen. Ter hoogte van de wang en het voorhoofd kan meestal gewerkt worden door lokaal verschuiven van weefsel.
Vóór de operatie wordt met u besproken welke techniek waarschijnlijk zal worden gebruikt. Het kan echter gebeuren dat een tumor tijdens de ingreep groter blijkt dan werd aangenomen. In dat geval kan het nodig zijn om op een andere techniek over te schakelen.
De meeste reconstructies kunnen gebeuren onder plaatselijke verdoving (met een prikje).
- Vaak wordt een oogschelp gebruikt ter bescherming tijdens de nacht.
- Indien een vrij transplant wordt gebruikt is het belangrijk wrijving te voorkomen in die zone. Dit kan immers het transplant loswrijven van het wondbed, wat de belangrijkste reden is voor niet slagen van een transplant. Laat het drukverband dus ter plaatse zolang de dokter adviseert. Dit is meestal 2 tot 3 weken.
- Verwijdering van de hechtingen gebeurt op de raadpleging
- Het is belangrijk te beseffen dat bij microscopisch onderzoek slechts een klein deel van het weefsel wordt onderzocht. Daarom wordt bij verwijdering met een veilige marge gewerkt. Ook dan nog kan een herval optreden, meestal in de eerste 2 jaar na de ingreep. Laat dus elk nieuw letsel dat ontstaat in het gebied van een eerdere ingreep nazien.
- Soms kan het nodig zijn om na verwijdering van een tumor bestraling te geven. Dit is met name het geval bij zeer agressieve groei van de kanker, wanneer het niet mogelijk is om de tumor volledig te verwijderen en soms bij herval in een hoogrisico zone.
Een huid waarin een kanker ontstaat is in de regel een beschadigde huid. Het is dan ook niet verwonderlijk dat sommige mensen op een later tijdstip op een andere plaats nóg een kwaadaardig huidletsel ontwikkelen.
Laat uw volledige huid door een dermatoloog (huidspecialist) nazien op verdachte letsels en volg het advies voor hercontrole op een later tijdstip.
Voor letsels in de zone op en rond oogleden en wenkbrauwen kunt u terecht bij een oogarts met bijkomende specialisatie in oculoplastische heelkunde, zoals Dr Devogelaere. Laat elk nieuw letsel dat binnen de 6 weken niet verdwijnt nazien en volg de algemene preventieve maatregelen.